Postępowanie terapeutyczne
Ewa Matyja
Neurologia i Neurochirurgia Polska 2012; 46, 4: 357-371
Postępowanie z pacjentem po polio przy zabiegach operacyjnych (zasada dwukrotności)
Pacjenci po polio wymagają szczególnej uwagi podczas przeprowadzania zabiegów chirurgicznych i znieczulenia. W okresie okołooperacyjnym w postępowaniu w tej grupie chorych powinna obowiązywać tzw. zasada dwukrotności [75]. Pacjenci po polio wymagają podania dwukrotnie mniejszej dawki środka znieczulającego, ponieważ nawet mała dawka może działać silnie i długotrwale wskutek uszkodzenia aktywującego układu siatkowatego, odpowiedzialnego za stan snu i czuwania [18, 76]. Osoby z zaburzeniami oddechowymi mogą mieć trudności ze skutecznym usuwaniem wziewnych środków znieczulających w trakcie wybudzania ze znieczulenia ogólnego. Problemy mogą wystąpić również przy stosowaniu znieczulenia miejscowego, gdyż osoby po polio są wrażliwe na wszystkie związki potęgujące osłabienie uszkodzonych wcześniej motoneuronów. Dlatego też pacjenci z PPS nie powinni być poddawani tzw. chirurgii jednego dnia. Znieczulenie podoponowe pod kontrolą tomografii komputerowej może się okazać bardziej bezpiecznym rozwiązaniem dla pacjentów z ciężką deformacją kręgosłupa, gdyż zmniejsza skutki inwazyjnej wentylacji mechanicznej [77].
Bardzo ważna jest opieka pooperacyjna – osoby po polio są dwukrotnie bardziej wrażliwe na ból i dlatego potrzebują dwukrotnie większej dawki leków przeciwbólowych i to przez dwukrotnie dłuższy czas. Zasada dwukrotności obowiązuje również w okresie rekonwalescencji. W przypadku osoby po polio wskazana jest fizjoterapia w obrębie łóżka i powolne uruchamianie.